[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nie miał wątpliwości co do jej miłości i akceptacji. Jaki był jej
dom, taki był, ale jego drzwi zawsze stały przed nim otworem.
Babka uwielbiała, gdy przybiegał do niej przed czwartą, zanim
zniknęła w barze aż do wieczora. Alex pędził ze szkoły prosto do
baru. Babka często nawet nie zdawała sobie sprawy z jego obec
ności; jemu wystarczało, że po prostu z nią jest. Kiedy w dzie
wiąte urodziny matka pobiła go, uciekł do babki tylko po to,
żeby dowiedzieć się od ciotki, że umarła dwa miesiące temu.
Nigdy nie dowiedział się, jak umarła ani gdzie jest pochowana.
-89-
CZAS NA WYLECZENIE. PRZEWODNIK
Aby uniknąć kompromitacji, Alex nigdy nie przyprowa
dzał do domu kolegów. Wiedział, że jego rodzina nie jest taka
jak inne. W każdy weekend trwało niekończące się pijackie
przyjęcie, pełne nieznajomych, którzy wchodzili do mieszkania
i wychodzili z niego, kiedy chcieli, kąpali się i grzebali w lodów
ce. Alex radził sobie z tym, wracając do domu najpózniej, jak
się dało. Przystąpił do gangu chłopców, którzy eksperymento
wali z wąchaniem kleju i demolowali, co popadło, aż wreszcie
spędził rok w zakładzie poprawczym. Jako szesnastolatek uciekł
z domu i przez dwa lata żebrał na ulicach San Francisco. Gdy
jego sytuacja stawała się rozpaczliwa - pracował jako męska
prostytutka, choć nigdy tego nie lubił, i pił, żeby dać sobie radę .
Jako osiemnastolatek Alex został aresztowany za kradzie
że w sklepie i żeby uniknąć więzienia, wstąpił do armii. Suro
wa, ale sprawiedliwa dyscyplina wojskowa spodobała mu się,
więc zastanawiał się nad karierą w mundurze, ale stała się nie
możliwa, kiedy picie zaczęło mieć wpływ na jego zachowanie.
Pewnego popołudnia wypił tyle, że zjechał wojskową ciężarów
ką z drogi. W wypadku złamał kilka żeber i nogę, więc niemal
natychmiast dostał lekarskie zwolnienie z armii.
Wrócił do San Francisco i zaczął pracować jako taksów
karz. Pił tylko po pracy i w weekendy. Pięć lat pózniej spotkał
kobietę, która niedawno się rozwiodła i miała niewiele pie
niędzy. Jej czteroletni syn natychmiast podbił serce Alexa. Po
trzech dniach Alex zamieszkał z nimi i wspierał ich finansowo.
Kobieta szybko znalazła pracę w banku i w ciągu dwóch lat
awansowała na stanowisko sekretarki dyrektora filii. Alex i jego
przyjaciółka zaczęli regularnie chodzić do pobliskiego kościoła.
Za sprawą zgromadzenia oraz próśb partnerki, wreszcie zaczął
chodzić na spotkania AA. Najpierw próbował znacznie ograni
czyć picie, ale przestał w ogóle, gdy pasierb oznajmił, że nie lubi
zapachu piwa w oddechu taty . Alex pamiętał, co to znaczy dla
dziecka poczuć zapach alkoholu.
W ciągu kolejnych dwóch lat Alex stawał się coraz bardziej
zestresowany związkiem z przyjaciółką. Tęsknił za bliskością,
- 90 -
4. CZAS NA UCZUCIA: STRES POURAZOWY I DDA
* % % i % i %
ale równocześnie nie potrafił partnerce zaufać. Nieustannie po
szukiwał dowodów, że ona czuje się nieszczęśliwa i zdradza go.
Nigdy nie umiał wprost powiedzieć jej o swoich lękach. Zamiast
tego, coraz częściej denerwował się i krytykował kobietę nawet
wtedy, gdy nie było ku temu żadnych podstaw. Zawsze przybie
rał postawę obronną i często opinie inne niż jego traktował jak
krytykÄ™.
Działo się tak, ponieważ rządził nim strach. Budził się
wcześnie rano i planował, co musi zrobić, aby w ciągu dnia
uniknąć katastrofy. Nigdy nie poczuł, że może się odprężyć i po
prostu cieszyć tym, co było dobre między nim i jego partnerką.
Jego umysł był wiecznie zatruty strachem, że wszystko może
stracić albo zniszczyć swoimi niedoskonałościami. Czasami był
brutalny wobec partnerki, gdy nie potrafił w inny sposób zakoń
czyć kłótni. Opiekun w grupie AA zasugerował Alexowi, aby po
szedł na spotkanie poświęcone dorosłym dzieciom alkoholików.
Po jego zakończeniu dowiedział się od uczestników o terapii,
która może pomóc mu poradzić sobie z przypadłościami DDA,
i następnego dnia skontaktował się ze mną.
Historie Deborah i Alexa ilustrują dwa różne style osobowości.
Pierwszy to nadmierne zahamowanie i brak kontaktu z większością
emocji; drugi to zdanie się na łaskę każdego uczucia, które się poja
wi. Oboje byli dorosłymi dziećmi alkoholików i wychowanie w ro
dzinach alkoholowych odegrało decydującą rolę w ich doświadcza
niu świata. Uczuciowe odrętwienie Deborah i towarzyszące Alexo-
wi poczucie przytłoczenia emocjami były dwiema stronami tego
samego medalu (psychologia zna mnóstwo takich przypadków).
Niczym niezwykłym byłoby też spotkanie tych przeciwności u jed
nej osoby. Zarówno uczuciowe stępienie Deborah, jak i emocjonal
ne przeładowanie Alexa działały według tych samych, podstawo
wych zasad. Te zasady są dyktowane przez normalne sposoby, które
ludzie wykorzystują do radzenia sobie z nienormalnym natężeniem
stresu.
- 91 -
CZAS NA WYLECZENIE. PRZEWODNIK
Cztery symptomy PTSD
Poniżej podaję kilka charakterystycznych przeżyć, które mogą towa
rzyszyć czterem głównym symptomom zespołu stresu pourazowego.
1. Ponowne przeżywanie traumy:
f& nocne koszmary;
f& powracające, obsesyjne myśli;
f& nagły powrót zapewniających przetrwanie zachowań
w obliczu zdarzeń, które przypominają pierwotną traumę.
2. Psychiczne odrętwienie:
f& poczucie depersonalizacji,
f& nieprzystawanie do otoczenia,
f& poczucie emocjonalnego znieczulenia,
f& tłumienie emocji, szczególnie w sytuacjach wymagających
intymności, czułości albo seksualności.
3. Nadmierna czujność:
f& niemożność odprężenia się,
f& częste reakcje lękowe,
f& chroniczne lęki,
f& ataki paniki.
4. Poczucie winy ocalonego:
f& chroniczna depresja,
f& poczucie winy bez wyraznego powodu.
Jeśli rozpoznajecie u siebie więcej niż jeden z tych symptomów,
to prawdopodobnie jako dzieci przeżyliście poważny stres, choć na
wet możecie go nie pamiętać.
Cztery symptomy PTSD mogą pojawić się w każdym wieku
i niekoniecznie w stresie. Są raczej długofalowymi skutkami nad
zwyczajnych strategii radzenia sobie, niezbędnych do przetrwania
stresu. Te symptomy są bliznami po głębokich ranach, które zadał
przytłaczający stres. W wielu przypadkach symptomy nasilają się
z wiekiem, wraz ze spadkiem zdolności adaptacyjnych i fizycznej
wytrzymałości albo z rosnącym poziomem chronicznego napięcia.
- 92 -
4. CZAS NA UCZUCIA: STRES POURAZOWY I DDA
Większość weteranów i większość DDA ma nadzieję, że te ob
jawy z upływem czasu miną. Jednak czas sam w sobie nie uleczy
tego rodzaju ran. Wszyscy chcemy wierzyć, że skoro już nie pa
miętamy wydarzeń z przeszłości, to nasze emocje nie muszą sobie
z nimi radzić. Tak, niestety, nie jest. Każdy terapeuta miał do czy
nienia z pacjentami nagle zaskoczonymi intensywnością emocjo
nalnych reakcji na wydarzenia sprzed pięćdziesięciu i więcej lat.
Symptomy PTSD utrzymują się, dopóki nie zostanie podjęte le
czenie. Przyjrzymy się temu procesowi bliżej w następnych rozdzia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]