[ Pobierz całość w formacie PDF ]

błyskawice - rzucił zadziwiony Leśnik. - Nawet schował go pod szczytem Elbrusu, w tym
niby boskim grobie.
- Tak - kiwnął głową Spider. - Powiem więcej, zrobił to Polak.
- A wiesz kto? - zapytał Leśnik.
- Mam kilka teorii na ten temat - spokojnie mówił Spider. - Można podejrzewać, że
tropem Polaka, który ukrył Wilka Kaukazu podążali inni Polacy chcący wzniecić powstanie
na Kaukazie. U progu XIX wieku carska Rosja podporządkowała sobie Zakaukazie, czyli
tereny dzisiejszej Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji. Na drodze do carskich posiadłości
zamieszkiwali wolni górale. Pierwszym, który w 1785 roku wzniecił powstanie antyrosyjskie,
był Mansur Uszurma. Walki trwały do 1791 roku. Mimo stłumienia tego zrywu cały czas
Czeczeńcy atakowali rosyjskie stanice. Rosyjskie wojsko wówczas stosowało w Czeczenii te
same zasady taktyki co i dziś. Po pierwsze, atakowano górali zimą. Pisze o tym w swych
wspomnieniach książę Mikołaj Wołkoński. Po drugie, podchodząc nawet do spokojnego aułu
najpierw ostrzeliwano go z dział, a potem do szturmu kierowano piechotę lub po prostu
wysyłano szarżujących konno kozaków. Po trzecie, wykorzystywano spory pomiędzy
góralskimi watażkami. Część z nich przekupywano wysadzanymi diamentami sygnetami,
zegarkami. Teraz są to pieniądze na odbudowę republiki, którymi dowolnie dysponują
Czeczeńcy lojalni władzy w Moskwie. Po czwarte, siano terror. Tego nie będę komentował.
- Dzisiejsi generałowie rosyjscy porządnie odrobili lekcję z historii - dodał Leśnik.
Zauważyłem, że komandos uważnie obserwował Spidera, wręcz starał się przeniknąć
wzrokiem przez okulary przeciwsłoneczne naszego tajemniczego gospodarza.
- Otóż to - Spider kontynuował opowieść. - W latach trzydziestych XIX wieku na teren
północnego Kaukazu trafili przedstawiciele sekty murydystów. Głosili oni konieczność
moralnego doskonalenia, całkowitą równość prawowiernych i świętą wojnę z niewiernymi,
których to było pod dostatkiem, bo Rosjanie cały czas powiększali kontyngent swych wojsk
na Kaukazie. Na czele ruchu stał imam. Pierwszym imamem Czeczenii był Gazi Muhammad.
Jego powstanie krwawo stłumił generał Rożen. Następca Gaziego, Gamzat-bek został
zamordowany przez skrytobójcę. Trzeci imam, Osman Szamil, podzielił kraj na prowincje,
zniósł przywileje możnowładców, z włościan i niewolników uczynił pełnoprawnych
obywateli, zakazał stosowania zemsty rodowej, zorganizował kilkudziesięciotysięczną armię z
kawalerią i piechotą. Jego powstanie udało się Rosjanom stłumić dopiero po wojnie
krymskiej, gdy w 1856 roku na Kaukaz przerzucono zaprawiony w bojach korpus i w 1859
roku ujęto Szamila w aule Gunib. Powstanie stłumiono w 1864 roku zajmując Kbaada,
obecnie kurort Krasnaja Polana koło Soczi. Od 1838 roku razem z Czeczeńcami walczyli
przeciwko Rosji Czerkiesi.
- Dobra, a gdzie tu Polacy? - niecierpliwiłem się.
- Pawle, gdybyś pomyślał chwilę, z pewnością wszystko byś pojął - strofował mnie
szef. - Popatrz na zbieżność dat. Może to przypadek, jednak gdy w Czeczenii pada pierwsze
powstanie, u nas rozpoczyna się powstanie kościuszkowskie. Gdy u nas kończy się powstanie
listopadowe, do Czeczenii trafiają murydyści. Sądzę, że to zbieg okoliczności. Faktem jest
natomiast, że Polacy walczyli po obu stronach konfliktu. Do armii carskiej na Kaukazie
wysyłano Polaków podejrzanych o działalność spiskową, jak i uczestników powstania
listopadowego.  Od Kaukazu do Tobolska wędrowała bieda Polska , tak mówiono w owych
czasach. Część skazańców dezerterowała do powstańców lub dostawała się do niewoli i
dopiero wtedy chwytała za broń przeciwko Rosjanom
- Ma pan rację - Spider przerwał panu Tomaszowi. - Był też trzeci sposób dostania się
na Kaukaz, przez Francję.
Obaj z Leśnikiem zdębieliśmy. Tylko Pan Samochodzik wiedział, o co chodzi.
- Spider, jesteś geniuszem - pochwalił Spidera. - Jak to się stało, że od razu na to nie
wpadłem? Wielka Emigracja po powstaniu listopadowym osiadła we Francji i tam starała się
szkodzić naszym zaborcom. Największe zasługi miał obóz Hotelu Lambert z księciem
Adamem Jerzym Czartoryskim na czele. [ Pobierz całość w formacie PDF ]